Nieraz, gdy nasz pociecha prezentuje nam zezujące oczy, początkowo wywołuje to uśmiech na naszych twarzach, widząc to jako zabawne zachowanie. Jednak, jeśli taka sytuacja ma miejsce coraz częściej, zaczyna to powodować stres. Czy to normalne, że nasze niemowlę zezuje? Czy powinniśmy zgłosić to lekarzowi?
Zwyczajowo większość dzieci w wieku do trzech miesięcy może okazjonalnie prezentować zez, co nie powinno budzić obaw u rodziców. Takie sytuacje zdarzają się najczęściej wtedy, gdy dziecko jest zmęczone lub gdy próbuje skupić swój wzrok, ale jego mięśnie gałki ocznej nie są jeszcze wystarczająco wyćwiczone.
Co to jest zez u noworodka i małego dziecka? Zez definiowany jest jako nieprawidłowe położenie tęczówek oczu. U zdrowej osoby tęczówki są centralnie umieszczone podczas patrzenia prosto. W momencie, kiedy jedno oko odchyla się na bok, mamy do czynienia ze zjawiskiem zeza.
Zez u noworodka i małych niemowląt jest zespołem zwanym zezem fizjologicznym. Zwykle znika on około czwartego miesiąca życia dziecka. Do tego czasu maluch zdobywa umiejętność śledzenia ruchome obiekty.
Nietypowe objawy zeza u niemowlaka to m.in. częste mrużenie oczu, przechylanie głowy w momencie przyglądania się czemuś, lub przymykanie jednego oka podczas patrzenia na coś z bliska.
Kiedy z dzieckiem prezentującym zez powinniśmy skonsultować się z okulistą? W wieku czterech miesięcy niemowlę powinno posiadać prawidłowe ustawienie obu oczu. Jeśli tak nie jest, a nasze dziecko zezuje, powinniśmy poszukać przyczyny. Może to wynikać z wady wzroku, problemów z mięśniami gałki ocznej, czy też zaburzeń neurologicznych. Dodatkowo „odchylające się oko” może być dziedziczone.
Zez u niemowlaka może mieć charakter wrodzony, pourazowy lub występować po zapaleniu. Zez może przyjmować różne formy: zbieżną (tęczówka jest odchylona w stronę nosa), rozbieżną (tęczówka jest odchylona w stronę skroni) oraz pionową (tęczówka jest odchylona w górę lub w dół).
Podczas wizyty u okulisty może być zdiagnozowany tzw. zez ukryty, który jest widoczny jedynie podczas badania, gdy dziecku zasłoni się jedno oko, eliminując dwuoczny widok. Zez ukryty można skorygować stosunkowo łatwo za pomocą ćwiczeń lub soczewek.
Ważne jest, aby diagnostyka była przeprowadzona jak najwcześniej i aby natychmiast podjąć leczenie, aby uniknąć jego konsekwencji, a mianowicie niedowidzenia. Im później zez zostanie wykryty, tym większe jest ryzyko, że konieczne będzie leczenie operacyjne.
Zaleca się profilaktyczną wizytę u okulisty około szóstego miesiąca życia dziecka, nawet jeśli u malucha nie występują objawy zeza. Niezależnie od tego pediatra monitoruje oczy i wzrok dziecka podczas rutynowych badań i bilansów zdrowia.