Wychodząc naprzeciw potrzebie zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów oraz efektywniejszego zarządzania dystrybucją leków, podjęto kroki w celu zmniejszenia możliwości wystawienia recept na pewne leki za pośrednictwem tzw. receptomatów. Zgodnie z decyzją, która wejdzie w życie 12 sierpnia, lekarze będą musieli przeprowadzić osobiste badanie pacjenta przed przepisaniem leków zawierających substancje wymienione na wcześniej określonej liście. Poniżej znajdują się szczegółowe informacje na ten temat.
Od 12 sierpnia wchodzą w życie nowe regulacje dotyczące recept na potężne leki przeciwbólowe, takie jak opioidy. W odpowiedzi na rosnącą liczbę przypadków przedawkowania, w tym tych związanych z fentanylem, podjęto decyzję o ograniczeniu możliwości automatycznego wystawiania ich przez receptomaty. Nowe przepisy określają także warunki, w których lekarz może przepisać takie leki podczas teleporady.
Ministerstwo Zdrowia zauważa, że recepty na opioidy często są wystawiane bez przeprowadzenia pełnego wywiadu medycznego lub na podstawie formalnego wywiadu, bez rzetelnej oceny stanu zdrowia pacjenta. W związku z nowym rozporządzeniem, recepty na substancje z grupy I, takie jak środki odurzające, psychotropowe i prekursory, mogą być wystawiane tylko po bezpośrednim badaniu pacjenta przez lekarza. Wyjątek stanowią lekarze rodzinni przepisujący taki sam lek dla pacjenta podczas kolejnej wizyty.
Nowe przepisy wprowadzają ograniczenia dla sześciu specyficznych substancji: fentanylu, morfiny, oksykodonu, tramadolu, tapentadolu oraz buprenorfiny. Pacjenci, którzy otrzymali receptę przed wejściem w życie nowych regulacji, nie muszą się martwić – ich recepty pozostają ważne. To dlatego, że zostały one wystawione zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami. Jednakże wszystkie recepty wystawione po wprowadzeniu nowych zasad muszą być zgodne z aktualnymi wymaganiami.
Idea za zmianami w procedurach receptowych wynika z opinii Ministerstwa Zdrowia, które uważa, że wprowadzone regulacje mają na celu ograniczenie nadmiernego przepisywania leków zawierających powyższe substancje. Te działania pomagają w walce z rozwojem uzależnień, które często wymagają hospitalizacji czy długotrwałego leczenia farmakologicznego.
Dane z Ministerstwa Zdrowia pokazują kontrastujące trendy w przypadku przepisywania opioidów w Polsce. Podczas gdy liczba recept na oksykodon nieustannie rośnie, osiągając w 2023 roku poziom 230 tys., liczba recept na fentanyl, często stosowany w terapii nowotworów, spadła prawie trzykrotnie w porównaniu do roku 2019, kiedy wystawiono ich 143 tys.